In het opstellen van de VOR en de beheerplannen en in de uitvoering moeten we rekening blijven houden met de volgende ontwikkelingen die van invloed zijn op ons werk in de openbare ruimte.
1. De invloed van klimaatverandering op het beheer van de openbare ruimte
Het veranderende klimaat is van invloed op onze kapitaalgoederen door piekbuien en langere perioden van
droogte en hitte. We moeten onze inrichting en het beheer van de openbare ruimte hierop nog verder afstemmen zodanig dat deze effecten beperkt blijven. Om ons aan te passen aan het klimaat en een omslag in onze denkwijze te bewerkstelligen zijn we in 2022 actief geweest met het opzetten van acties richting onze inwoners en bedrijven. Door middel van projecten als steenbreek openbare ruimte, geveltuinen, subsidieregeling groene daken en klimaatadaptieve bedrijventerreinen, richten we samen met onze inwoners en bedrijven de leefomgeving klimaatadaptiever in. Daarnaast zetten we als gemeente actief in op een klimaatadaptieve inrichting bij (her)ontwikkelingen en reconstructies. Daarvoor is in 2022 een eerste concept opgezet.
Om te komen tot een waterrobuuste omgeving is er ook een hemelwaterstructuurplan opgesteld. Dit geeft een totaalbeeld voor het verwerken van hemelwater in het stedelijk gebied waardoor in de toekomst doelmatiger kan worden afgekoppeld. Het concept van het hemelwaterstructuurplan is in 2022 afgerond.
2. Biodiversiteit staat onder druk
Natuur en biodiversiteit worden steeds belangrijker in onze samenleving, maar staan sterk onder druk. In de maatschappij is het besef doorgedrongen dat gevolgen van achteruitgang van biodiversiteit enorme impact hebben op de leefomgeving die we nu kennen. Niet voor niets is 'De natuur als basis en de Veluwe centraal' één van de vijf strategische keuzen uit de Omgevingsvisie.
Als gemeente zijn we actief om biodiversiteit te behouden en te versterken. In onze buitengebieden richten we ons op herstel van ecosystemen en duurzaam beheer voor de toekomst. In het stedelijk gebied blijven we inzetten op het versterken van ecologisch groen en het betrekken van kinderen bij dit onderwerp. Om sturing te kunnen geven aan het uitbreiden van het areaal ecologisch groen is er in 2022 een natuurkansenkaart opgesteld. Op deze kaart staan locaties aangegeven die ingezet kunnen worden om het areaal ecologisch groen uit te breiden. We koppelen de inzet voor biodiversiteit zoveel mogelijk aan bestaand beleid en programma’s, zowel intern als extern. Door de inzet voor biodiversiteit gaan we daar zichtbaar naar handelen. Zie ook Robuuste natuurversterking in programma 5.
3. Druk op het gebruik van de ondergrond
In 2022 is de druk op de ondergrondse infrastructuur nog verder toegenomen (overbelasting stroomnet, toename glasvezelaanbieders, warmtenetten, enz.). In het afgelopen jaar zijn veel van de ambities omtrent ondergrondse infrastructuur in beleid en (uitvoerings)plannen opgenomen. Daarmee is dit regulier werk geworden dat goed in de lijn is belegd.
4. Corona en oorlog Oekraïne
Corona heeft geleid tot vertraging van uitvoering van werken door onvoldoende beschikbaarheid van personeel en/of materialen. Daarnaast zijn kosten gestegen door schaarste aan materialen en arbeidsmarktproblematiek. Door de oorlog in Oekraïne zijn de kosten verder gestegen en materialen nog schaarser geworden. De stijgende gasprijs zien we ook in materiaalprijzen terug.
Omgevingswet
In 2022 zijn er voorbereidingen getroffen zodat het bestaande beleid ten aanzien van onderhoud kapitaalgoederen overgaat in daarvoor bedoelde instrumenten onder de Omgevingswet. Omdat de inwerkingtreding van de Omgevingswet in 2022 opnieuw is uitgesteld, is de daarbij horende implementatie nog uitgebleven. De ontwikkelingen omtrent de Omgevingswet zijn in Programma 5 uitgebreider toegelicht.
Impuls opgaven landbouwtransitie en robuuste natuurversterking
De gemeente Ede werkt aan herstel van het natuurlijk systeem, met perspectief voor inwoners, ondernemers en boeren. In het bestuursakkoord 2022-2026 zijn hier afspraken over gemaakt. In 2022 zijn we gestart met het opgavegericht werken. De opgave landelijk gebied is daar een van. We zijn deze opgave in 2022 gestart omdat de landbouwtransitie en de natuurversterking gedreven worden vanuit landelijke en provinciale doelen met een zeer hoge prioriteit maar ook zekere mate van onzekerheid over de consequenties hiervan voor de gemeente. Door te investeren in de gemeentelijke regie op deze ontwikkelingen zorgen we ervoor dat we een serieuze samenwerkingspartner zijn. De opgave Robuuste natuurversterking is in 2022 integraal onderdeel geworden van de opgave landelijk gebied om te zorgen voor een goede interne samenwerking.