Doel programma
Een goed functionerende organisatie zodat:
- De lokale democratie is gewaarborgd;
- De dienstverlening aan inwoners en ondernemers vlot en gemakkelijk is;
- De uitvoering van de belastingtaken rechtmatig is;
- Organisaties die het beleid van de gemeente ondersteunen over vastgoed beschikken;
- De financiële positie van de gemeente Ede wendbaar en weerbaar is.
Ontwikkelingen in 2022
Bestuur
Crisissen volgden elkaar in een rap tempo op, zoals opvang Oekraïners, noodopvang vluchtelingen, stikstof problematiek etc. Urgente vraagstukken maakten continue onderdeel uit van onze werklast en deed een fors beroep op onze flexibiliteit. Ondanks deze extra werklast zijn alle overige werkzaamheden door gegaan en hebben we met elkaar onder druk een enorme hoeveelheid werk verzet. Net als alle evenementen en herdenkingen die na Corona weer herstart zijn en in grote aantallen bezocht werden.
Algemene middelen
Een belangrijk deel van de algemene middelen wordt gevormd door de middelen die we ontvangen van het Rijk in de vorm van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Na jaren van voorbereiding is de wijze waarop het Rijk de middelen verdeelt in 2022 opnieuw vastgesteld. De ingangsdatum van deze wijziging is 1 januari 2023 en de financiële effecten zijn al eerder verwerkt in de begroting.
Punt van aandacht en zorg is de wijze waarop door het Rijk invulling is gegeven aan de financiële verhouding met gemeenten. Het afgelopen jaar heeft het Rijk diverse besluiten genomen die haaks staan op een goede bestuurlijke financiële verhouding. Zo is het (arbitrage)rapport van de Commissie van Wijzen over de Jeugdzorg tot nu toe slechts ten dele uitgevoerd, waardoor in de structurele tekorten jeugdzorg nog altijd niet is voorzien. Ook heeft het Rijk afgelopen jaar eenzijdig de zgn. trap-op-trap-af systematiek ter zijde geschoven en dit heeft geleid tot een structureel tekort ingaande 2026. Na de start van het kabinet was de verwachting dat al snel duidelijkheid zou worden gegeven over de budgetten voor de grote thema’s als klimaat, stikstof, wonen e.d. Die duidelijkheid is slechts ten dele gegeven.
Dienstverlening
In 2022 hebben we te maken gehad met landelijke ontwikkelingen en crises. Zo hadden de oorlog in de Oekraïne, het einde van de coronacrisis maar ook de nieuwe criteria als gevolg van de Brexit (toename aantal paspoorten) een verzwaring van een aantal taken tot gevolg. Denk hierbij aan extra inzet in het kader van de inschrijving, relatering en opvang van Oekraïner, waarbij het gelukt is om binnen 2 weken op basis van een procesaanpassing zo'n 600 Oekraïense vluchtelingen versneld in te schrijven. Met de extra inzet voor de afhandeling van het grote aantal aanvragen van een reisdocument is het gelukt om de wachttijd binnen de norm van 2 weken te blijven.
Belastingen en heffingen
In 2022 kregen we te maken met nieuwe wettelijke verplichtingen waarop de afdeling Belastingen de inzet heeft aangepast. Denk hierbij aan de invoering BRK 2.0 (basisregistratie kadaster), de voorbereidingen op het nieuwe Informatiemodel WOZ en de voorbereidingen op de invoering van het Nieuw Handelsregister (NHR) in 2023. Deze ontwikkelingen hebben geleid tot aanpassingen van processen en het stellen van andere prioriteiten. Hierdoor is de verkenning op inzet van kunstmatige intelligentie ten behoeve van de WOZ-waarderingen niet van de grond gekomen en zijn er geen WOZ-voormeldingen uitgegaan.
Vastgoed
Energiecrisis
De energiecrisis waar we in 2022 mee te maken kregen, heeft forse invloed op huurders en gebruikers van het maatschappelijk vastgoed. Zij worden geconfronteerd met aanzienlijk hogere kosten voor hun huisvesting. Dit leidde tot extra verzoeken aan de afdeling vastgoed om duurzaamheidsmaatregelen te treffen.
Beschikbaarheid en betaalbaarheid bouwmaterialen
De oorlog in Oekraïne en de forse inflatie zorgden voor een grote druk op de levering van materialen voor de uitvoering van onze bouwprojecten en onderhoudswerkzaamheden aan onze gebouwen. Dit had vertraging van de werkzaamheden tot gevolg.
Het Arrest-'Didam
In het Didam-arrest van 26 november 2021 werd door de Hoge Raad geoordeeld dat overheidslichamen bij het aangaan en uitvoeren van privaatrechtelijke overeenkomsten de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, waaronder het gelijkheidsbeginsel, in acht moeten nemen.
Hierdoor zijn gemeenten verplicht al hun uit te geven vastgoed en grond openbaar aan te besteden (met uitzondering van daar waar uniciteit aangetoond kan worden). Wij hebben in 2022 onze processen hierop ingericht en alle verhuur/verkoop/verpachten van panden/gronden aanbesteed via openbare publicaties. Dit heeft veel extra (juridische) capaciteit gevergd.
Financieel overzicht programma
Bedragen x € 1.000
Rekening 2021 | Primitieve begroting 2022 | Actuele begroting 2022 | Rekening 2022 | Verschil Act. begr./Rek. 2022 | ||||||||
Lasten | ||||||||||||
Bestuur | 7.983 | N | 7.180 | N | 9.479 | N | 9.473 | N | 6 | V | ||
Dienstverlening | 3.998 | N | 3.844 | N | 3.992 | N | 4.066 | N | 74 | N | ||
Algemene Middelen | 42.926 | N | 41.070 | N | 40.109 | N | 41.139 | N | 1.029 | N | ||
Belastingen en heffingen | 2.152 | N | 1.879 | N | 2.089 | N | 2.236 | N | 148 | N | ||
Vastgoed | 7.408 | N | 6.466 | N | 6.685 | N | 7.318 | N | 633 | N | ||
Totaal lasten | 64.467 | N | 60.440 | N | 62.354 | N | 64.232 | N | 1.878 | N | ||
Baten | ||||||||||||
Bestuur | 1.768 | V | 1.125 | V | 2.623 | V | 3.422 | V | 798 | V | ||
Dienstverlening | 1.609 | V | 1.643 | V | 1.643 | V | 1.677 | V | 34 | V | ||
Algemene Middelen | 234.641 | V | 220.622 | V | 257.137 | V | 266.613 | V | 9.476 | V | ||
Belastingen en heffingen | 35.968 | V | 29.081 | V | 29.460 | V | 29.964 | V | 504 | V | ||
Vastgoed | 7.598 | V | 6.620 | V | 6.411 | V | 7.814 | V | 1.403 | V | ||
Totaal baten | 281.583 | V | 259.089 | V | 297.274 | V | 309.489 | V | 12.215 | V | ||
Saldo baten en lasten | 217.116 | V | 198.650 | V | 234.920 | V | 245.257 | V | 10.337 | V | ||
Storting reserve | 51.199 | N | 13.392 | N | 27.098 | N | 33.633 | N | 6.535 | N | ||
Onttrekking reserve | 24.806 | V | 14.196 | V | 15.854 | V | 21.126 | V | 5.273 | V | ||
Resultaat | 190.723 | V | 199.453 | V | 223.676 | V | 232.751 | V | 9.075 | V |